
Pemët jo vetëm që rriten në lartësi, por edhe trungjet e tyre rriten në madhësi çdo vit. Ato thithin karbonin nga ajri, ujin dhe mineralet nga toka dhe i inkorporojnë ato në drurin e tyre. Dhe kështu trungjet e pemëve mund të na tregojnë jo vetëm sa e vjetër është një pemë, por edhe çfarë i ka ndodhur gjatë jetës së saj të gjatë.
Ju mund të dalloni menjëherë moshën e një peme nga një rrumbull peme - thjesht duhet të numëroni unazat që formohen për shkak të rritjes së ndryshme në stinë të ndryshme. Por kjo nuk është e gjitha: duke përdorur metoda moderne kërkimore dhe analiza gjenetike, shkencëtarët mund të zbulojnë nga unazat e pemëve se si ka qenë klima në një kohë të caktuar në të kaluarën, nëse ka pasur një epokë të thatë apo jo, nëse ka qenë nxehtë apo ftohtë, nëse ka pasur shumë apo pak CO2 në ajër. Pemë shumë të vjetra si gjigantët e mëdhenj të xhunglës formojnë një arkiv, që shkon përtej shekujve. Ai tregon ndryshimet klimatike dhe mjedisore, ngjarje të rëndësishme natyrore si shpërthimet vullkanike dhe zjarret në pyje, madje edhe ndryshimin e përdorimit të pyllit nga njerëzit.